بخش پاتولوژی (آسیب‌شناسی) آزمایشگاه تشخیص طبی

🔬 تشخیص دقیق بیماری‌ها در سطح سلولی و بافتی

بخش پاتولوژی یکی از حیاتی‌ترین بخش‌های آزمایشگاهی است که با بررسی تغییرات سلولی و بافتی، نقش کلیدی در تشخیص نهایی بیماری‌ها، به‌ویژه سرطان‌ها، ایفا می‌کند. این بخش با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته میکروسکوپی و مولکولی، پایه‌گذار تصمیمات درمانی دقیق برای پزشکان است.

⚕️ اهمیت بخش پاتولوژی

✅ تشخیص قطعی بیماری‌ها

  • تشخیص سرطان‌ها و تومورهای بدخیم

  • شناسایی بیماری‌های التهابی و خودایمنی

✅ هدایت درمان بیماران

  • تعیین نیاز به جراحی، شیمی‌درمانی، پرتودرمانی یا درمان هدفمند

  • ارزیابی حاشیه‌های تومور پس از جراحی

✅ غربالگری و تشخیص زودهنگام

  • تست پاپ‌اسمیر (غربالگری سرطان دهانه رحم)

  • بررسی نمونه‌های پوستی، تیروئید و سایر اندام‌ها

✅ ارزیابی پیش‌آگهی بیماری

  • درجه‌بندی تومورها

  • بررسی متاستاز (گسترش سرطان به سایر اندام‌ها)

 

🛠️ مراحل کار در بخش پاتولوژی

📦 1. دریافت نمونه

  • نمونه‌های بیوپسی، جراحی، اندوسکوپی یا FNA (آسپیراسیون با سوزن ظریف)

🧪 2. فیکساسیون و پردازش

  • تثبیت نمونه در فرمالین برای حفظ ساختار بافت

🔪 3. برش‌گیری و آماده‌سازی

  • قالب‌گیری در پارافین و برش با میکروتوم

🎨 4. رنگ‌آمیزی

  • H&E (هماتوکسیلین-ائوزین) برای بررسی عمومی بافت

  • ایمونوهیستوشیمی (IHC) برای تشخیص تخصصی

🔍 5. بررسی میکروسکوپی

  • ارزیابی سلول‌های سرطانی، التهابی یا تغییرات غیرطبیعی

📝 6. گزارش نهایی

  • تشخیص بیماری

  • درجه‌بندی تومور

  • بررسی حاشیه‌های جراحی

  • توصیه‌های درمانی

 

 

🩺 کاربردهای بالینی پاتولوژی

🦠 تشخیص سرطان‌ها

  • سرطان‌های سینه، پروستات، ریه، کولون و…

🧬 پاتولوژی مولکولی

  • بررسی جهش‌های ژنتیکی مرتبط با سرطان

🩸 پاتولوژی خون (هماتوپاتولوژی)

  • تشخیص لوسمی‌ها و لنفوم‌ها

👶 پاتولوژی جنینی و پری‌ناتال

  • بررسی ناهنجاری‌های مادرزادی

 

 

 

🎯 چرا پاتولوژی مهم است؟

🔹 پایه تشخیص بیماری‌های پیچیده مانند سرطان
🔹 تعیین‌کننده روش درمان (جراحی، دارو، پرتودرمانی)
🔹 کمک به پیش‌آگهی و پیگیری بیماران