تب مالت (تب مدیترانه‌ایی)
بیماری تب مالت (بروسلوز)
معرفی
تب مالت، که در حیوانات به نام «سقط جنین واگیر» شناخته می‌شود، یکی از بیماری‌های عفونی قابل انتقال بین انسان و دام است. این بیماری با نام‌های دیگری نظیر تب مواج، تب دیوانه و تب مدیترانه‌ای نیز شناخته می‌شود. در تمام فصول سال مشاهده می‌شود اما در بهار و پاییز، زمان زایش و شیردهی دام‌ها، شیوع بیشتری دارد.
بروسلوز نه‌تنها تهدیدی جدی برای سلامت دام و انسان است، بلکه آثار اقتصادی سنگینی نیز به همراه دارد.
علائم بیماری
دوره نهفتگی: ۱ تا ۳ هفته (گاهی تا ۶ ماه)
- شکل حاد: لرز ناگهانی، درد پشت، تعریق شدید، ضعف و بی‌اشتهایی (علائم کمتر از ۳ ماه)
- شکل تحت حاد: شروع آهسته، خستگی مزمن، ضعف (بین ۳ تا ۱۲ ماه)
- شکل مزمن: علائم بیشتر از ۱ سال؛ شامل آرتریت، اسپوندیلیت، تب‌های مکرر و اندوکاردیت
هر فردی با علائمی مانند تب، درد عضلانی و تعریق شبانه همراه با تماس قبلی با دام یا مصرف لبنیات غیرپاستوریزه، باید فوراً به آزمایشگاه مراجعه کند.
شیوه‌های انتقال
- مصرف شیر، بستنی، پنیر و گوشت خام آلوده
- استنشاق ذرات آلوده در هوا (مخصوصاً در آزمایشگاه یا دامداری)
- تماس مستقیم با ترشحات یا خون حیوان آلوده، بخصوص از طریق زخم باز
- در موارد نادر، انتقال از مادر به جنین یا از طریق شیر مادر
گروه‌های در معرض خطر
- دامپزشکان
- دامداران و کشاورزان
- کارگران کشتارگاه‌ها
- شکارچیان و کارکنان آزمایشگاه میکروب‌شناسی
مناطق با شیوع بالا
تب مالت در مناطق خاورمیانه، آسیای مرکزی، مدیترانه، آمریکای لاتین، آفریقا و اروپای شرقی شیوع بیشتری دارد.
عوارض احتمالی
- اندوکاردیت: تخریب دریچه‌های قلب، علت اصلی مرگ در بروسلوز
- آرتروز: التهاب مفاصل، به‌ویژه در زانو، لگن و ستون فقرات
- اپیدیدیمیت: التهاب بیضه‌ها و مجاری اسپرم
- هپاتواسپلنومگالی: بزرگی کبد و طحال
- عفونت سیستم عصبی: مننژیت یا انسفالیت شدید
پیشگیری
- پرهیز از مصرف لبنیات غیرپاستوریزه
- پرهیز از مصرف گوشت خام
- استفاده از دستکش لاتکس هنگام تماس با حیوانات مشکوک
- رعایت نکات بهداشتی در کشتارگاه و آزمایشگاه
روش‌های تشخیص آزمایشگاهی
تست‌های سرولوژیک:
- Wright Test
- Coombs Wright
- 2ME Wright
تست مولکولی:
- PCR
