هپاتیت
هپاتیت در لغت بعمنای التهاب کبد می باشد. شرایط بیماری امکان دارد محدود باشد ویا پیشرفت کند و به سمت فیبروزی یا سیروزی شدن برود که در نهایت منجر به سرطان کبد می شود. ویروس های هپاتیتی عامل اصلی ابتلا به این بیماری می باشند. اما سایر عفونت ها, مواد سمی برای مثال الکل و برخی دارو ها و همچنین بیماری خودایمنی می توانند هپاتیت را بوجود آورند. ویروس های هپاتیت نوع A,B,C,D ,E عامل اصلی ابتلا به این بیماری هستند . بویژه ویروس هپاتیت B و C از عوامل اصلی بیماری کبدی , سرطان کبد و بخصوص سیروز می باشند. هپاتیت A و E بعلت آلودگی آب و غذا می توانند در فرد ایجاد علایم کنند . هپاتیت B , C و D معمولا از طریق تزریق و تماس جنسی با افراد آلوده به ویروس منتقل می شود . در حالت کلی تماس با خون، فراورده های خونی و مایعات بدن فرد آلوده همچنین انتقال از مادر به نوزاد هنگام تولد از راه های اصلی ابتلا به هپاتیتB و C می باشد . عفونت حاد هپاتیتی می تواند بدون علامت یا دارای علامت باشد از علایم شایع هپاتیت می توان به زردی پوست و صلبیه چشم – ادرار تیره رنگ – حال تهوع و درد های شکمی اشاره کرد.
- هپاتیت A ( HAV) : از طریق مدفوع فرد آلوده می تواند منقل شود در مناطقی که سطح بهداشت بسیار پایین است. مدفوع می تواند آب و غذا را آلوده کند و به سایر افراد منتقل شود. بهبودی کامل پس از ابتلا به این نوع هپاتیت ممکن است همچنین واکسن برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری وجود دارد.
- هپاتیت B (HBV) : بیماری از طریق خون، مایع منی و سایر مایعات بدن انتقال می یابد. انتقال بیماری همچنین از طریق سرنگ آلوده و نیدل استیک شدن، از مادر به نوزاد نیز ممکن است. در برخی افراد این نوع هپاتیت به نوع مزمن تبدیل شده و باعث مشکلات کبدی، سرطان کبد و یا سیروز کبدی میشود.
سیروز کبدی : هپاتیت مزمن می تواند به سیروز کبدی تبدیل شود. در این حالت سلولهای کبدی از بین رفته و با بافت آسیب دیده و چرب، جایگزین می شود. در نتیجه ضایعات بدن تصفیه نمی شوند. سیروز میتواند به نارسایی کبدی و حتی سرطان کبد، منجر شود.
درمان = ۱- استفاده از انواع داروهای ضد ویروسی ۲ – پیوند کبد در مواردی که بیماری پیشرفت زیادی داشته است ۳- .واکسیناسیون برعلیه بیماری برای جلوگیری از ابتلا
- هپاتیت C (HCV ): انتقال و علایم بالینی آن همانند هپاتیت نوع B می باشد .
تشخیص هپاتیت C : 1- علایم بالینی بیمار ۲- تست های آزمایشگاه ۳- سونوگرافی
کاربرد تست | نام تست |
بررسی وجود آنتی بادی در بدن فرد مشکوک به بیماری | Anti HCV |
بررسی مولکولی برای تشخیص بیماری که از دقت بالایی برخوردار است. | Real time PCR |
بررسی آنزیم های کبدی که در بیماری های کبدی افزایش سطح آنزیم های کبدی مشاهده می شود | AST-ALT-ALK |
پیشگیری و درمان :
استفاده از آمپول های اینترفرون بنا به نظر پزشک ، واکسیناسیون علیه هپاتیت برای جلوگیری از ابتلا به بیماری.
- هپاتیت D ( HDV) : این ویروس مانند هپاتیت B از طریق مایعات بدن انتشار می یابد. هر دو ویروس با یک روش مشترک به سلول میزبان متصل می شوند. یک فرد ممکن است به عفونت توام هپاتیت B و D مبتلا گردد. ویروس انتشار جهانی داشته اساس تشخیص آزمایشگاهی بر مبنای افزایش آنزیمهای کبدی است. بررسی آنتی ژن و ژنوم در خون نیز مفید است. تاکنون درمان اختصاصی برای هپاتیت D پیشنهاد نشده است، اما چون همانند سازی ویروس به وجود هپاتیت B وابسته است لذا پیشگیری از هپاتیت B در پیشگیری از این ویروس موثر خواهد بود.
- هپاتیت E ( HEV ) : بیماری بیشتر از طریق آلودگی آب در مناطق با بهداشت ضعیف، منتقل می شود. تقریباً مبتلایان بهبودی کامل می یابند. از طریق آزمایش خون و مشاهده آنتی بادی هپاتیت E یا (HEV RNA) در خون، قابل شناسایی است. آزمایش سرولوژی برای تشخیص این ویروس ارائه نشده است. این بیماری بدون نیاز به هیچگونه درمان خاصی و بطور خود به خود درمان می شود. معمولاً پزشکان به بیماران استراحت کردن، نوشیدن آب میوه، خوردن غذاهای رژیمی و پرهیز الکلی را توصیه می کنند.
تهیه و تنظیم: گویک کارپیانس
کارشناس ارشد بیوشیمی